طبق ماده 523 قانون مجازات اسلامی ، جعل و تزویر عبارتند از : ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی ، خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشته ای به نوشته دیگر یا بکار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن و نظایر اینها به قصد تقلب .
در واقع جاعل یا فرد جعل کننده به قصد فریب یا ضرر رساندن به دیگران میخواهد دروغ را جای حقیقت عنوان کند که ممکن است به صورت جعل مهر ، جعل اسناد ، تمبر یا علائم تجاری شرکتها ، جعل شناسنامه ، جعل کارت ملی یا جعل چک … باشد.
انواع جرم جعل:
جعل مادی و معنوی
در جعل مادی فرد جاعل با یک عمل مادی یا فیزیکی تغییراتی در آن ایجاد میکند . بعنوان مثال : جاعل با تراش دادن یا برش دادن سند سعی در فریب دیگران دارد.
جعل معنوی زمانی به وقوع میپیوندد که فرد جاعل هیچ تغییر مادی در سند ایجاد نمیکند بلکه مطالب سند به طور غیرحقیقی و به قصد آسیب زدن به اعتبار اشخاص و یا شهرت آنها و…. منتسب به دیگران در آن سند درج میگردد که مردم را گمراه کنند.
مرجع صالح برای تنظیم شکایت کیفری از جرم جعل دادسرای عمومی و انقلاب است که جعل در آن حوزه صورت پذیرفته است.
چرا که اصل بر صلاحیت محل وقوع جرم است، اما اگر محل وقوع جرم مشخص نباشد دادگاهِ محل دستگیری به موضوع رسیدگی و حکم مقتضی را صادر میکند.