جهیزیه، اموال منقولی‌ست که برای استفاده در زندگی مشترک از سوی زن به منزل مشترک آورده می‌شود.

مالکیت جهیزیه برده شده متعلق به زوجه است. بنابراین در صورت تصمیم به جدایی زوجین از همدیگر، زوجه امکان درخواست استرداد جهیزیه را دارد.

زوجه برای استرداد جهیزیه نیازی به اجازه شوهر ندارد، اما استرداد جهیزیه بدون مجوز دادگاه، بهتر است در حضور چند نفر از همسایگان به عنوان شاهد انجام گیرد.

روش‌های قانونی استرداد جهیزیه

توافق طرفین جهت استرداد جهیزیه

اقدام از طریق لیست جهیزیه

شهادت شهود

شرایط دادخواست استرداد جهیزیه

ارسال اظهارنامه رسمی استرداد جهیزیه به زوج توسط زوجه

مشورت با وکیل، در صورتی که زوج بی‌توجه باشد و یا از بازپس دادن جهیزیه امتناع کند.

اعطای وکالت به وکیل خانواده

ثبت‌نام در سیستم ثنا

طرح دادخواست استرداد جهیزیه توسط زوجه از زوج(تنها اقلام باقی مانده از جهیزیه قابل استرداد هستند.)

پیوست مدارک اثبات کننده جهیزیه از قبیل سیاهه یا فاکتور خرید به دادخواست

طرح دادخواست تامین(جهت اطمینان زوجه از امنیت اقلام جهیزیه از بابت تضییع و تفریط)

ابلاغ دادخواست تأمین به زوج

اجرای دادخواست تامین

مراحل رسیدگی دادگاه به پرونده استرداد جهیزیه

تقدیم دادخواست با عنوان استرداد جهیزیه به مجتمع قضائی دادگاه‌های خانواده

ثبت دادخواست و ضمائم آن در مرجع مذکور

ارسال دادخواست و ضمائم به یكی از دادگاه‌‌های خانواده

تقدیم پرونده استرداد جهیزیه توسط دفتردار شعبه به قاضی دادگاه

ملاحظه و احراز دادخواست و سایر محتویات پرونده توسط قاضی

صدور دستور تعیین وقت جلسه رسیدگی توسط قاضی خطاب به دفتر خود

تعیین وقت جلسه رسیدگی توسط دفتردار

ابلاغ وقت تعیین شده به طرفین دعوا

حضور خواهان و خوانده دعوا در جلسه رسیدگی

ارائه پرونده شهود توسط خواهان در دادگاه برای اثبات ادعا

و نهایتأ صدور حکم استرداد

مرجع صالح رسیدگی دعوای استرداد جهیزیه

شورای حل اختلاف: در صورتی‌ست که بهای جهیزیه کمتر از 20 میلیون باشد.

دادگاه خانواده: در صورتی‌ست که بهای جهیزیه بالای 20 میلیون باشد.

در نهایت توضیح این موارد ضروری‌ست که بعد از صدور رای قطعی دادگاه، زوج موظف است مطابق لیست، همه اقلام جهیزیه را به زوجه بازگرداند.

چنانچه عین آن اقلام موجود نباشد، زوج باید مثل آن یا قیمت آن را به زوجه مسترد نماید. بررسی و تشخیص ارزش شهادت شهود به نظر قاضی دادگاه بستگی دارد. اطلاعات مورد نیاز باید به طور کامل در دادخواست قید شوند. در غیر اینصورت اخطاریه‌ جهت تکمیل دادخواست به خواهان ارسال می‌شود.

عدم پیگیری اخطاریه، منجر به رد دادخواست خواهان می‌گردد.

اجرای دادخواست تأمین بدین صورت خواهد بود که جهیزیه توسط قانون بازداشت می‌شود تا از جابجایی و اختفای آن‌ها توسط زوج جلوگیری شود.