در صورتی که حقوق مردم به وسیله نهادها و مراجع دولتی و عمومی به هر دلیلی نقض شود، دیوان عدالت مرجعی است که جهت رسیدگی به این امور در نظر گرفته شده است.
دیوان عدالت یکی از مهم‌ترین مراجع رسیدگی به شکایات مردم از داستگاه های اجرایی و اداری در ایران است که با توجه به اصل ۱۷۳ قانون اساسی زیر نظر قوه قضائیه اداره می‌شود و همانند بسیاری از مراجع قضایی شامل شعب بدوی، تجدید نظر و هیات های عمومی و تخصصی می باشد.
اصل ۱۷۳ که به تعریف این نهاد و حدود اختیارات آن می‌پردازد به این شرح است:
این دیوان برای رسیدگی به تصمیمات، شکایات و اعتراضات مردم نسبت به ماموران و یا واحدها و آیین نامه های دولتی و احقاق حقوق آن ها در نظر گرفته شده است. همچنین یکی دیگر از وظایف دیوان عدالت اداری باطل کردن آیین نامه های مقایر با قانون و احکام شرعی است. باید توجه داشت این دیوان زیر نظر قوه قضائیه تاسیس شده و فعالیت می‌کند. همچنین در این اصل حدود اختیارات و نحوه عمل این دیوان را بر اساس قانون مقرر کرده است. در حقیقت هدف از تشکیل دیوان عدالت احقاق حقوق مردم و ایجاد عدالت عمومی می‌باشد.
قانون دیوان عدالت اداری به طور کامل و جامع به بررسی صلاحیت‌ها و نحوه رسیدگی به اعتراضات در این مرجع پرداخته است.
با توجه به این که این دیوان به عنوان تنها مرجع برای شکایت و دادخواهی مردم از دستگاه‌های اداری و اجرایی در نظر گرفته شده است و احکامی که قضات این دیوان صادر می‌کنند از اهمیت زیادی برخوردار است و برای برخی از افراد جامعه حتی حیاتی نیز به شمار می‌رود؛ از این رو دقت در رسیدگی به پرونده و سرعت بخشیدن به روند رسیدگی به پرونده‌ها در دیوان، از مهم‌ترین خواسته‌های مردم است.